مؤلفههایی که بر کیفیت بصری شهر تأثیر میگذارند و با ارتقای سطح بینش هنری شهروندان آنها را نسبت به عوامل زیباییشناسی و هویتی محلهشان آگاه میسازند. از این روست که شهرداریهای تهران و مناطق با هدف احیای نشاط اجتماعی و سرزندگی شهری، بر اجرای هرچه بیشتر طرحهای رنگآمیزی و دیوارنگاریهای اصولی تأکید دارد. طرحهای رنگی که مدتی است حال و هوای محلهها را بهویژه در مناطق بافت فرسوده و متراکم تغییر داده وباعث پویایی آنها شده است.
البته اگر در اجرا و ثبت رنگها به همه معیارها، از شرایط اقلیمی و محلی گرفته تا ارزشهای فرهنگی و سنتی توجه شود، آن زمان میتوان به پیامدهای مثبت اجرای آن طرح، اعتماد بیشتری کرد. طرحهایی که سالها در مدیریت شهری یا بهصورت سلیقهای یا براساس بودجههای محدود، نمود چندانی نداشت.
نتایج این رویکرد سلیقهای یا بودجهای با آسیبهایی چون فقدان احساس تعلق خاطر، گریز از پذیرفتن مسئولیتهای محلی (نگهداشت شهر و محله) و افزایش آسیب اجتماعی در کوچهپسکوچههای شهر رابطهای مستقیم داشت. چراکه عنصر رنگ در همه جای دنیا، یکی از ضروریترین گزینههای ادراک تمایزهای محیطی و روانی شناخته میشود. با توجه به نکات مختصر و ذکر شده باید از پیدایش گرایش جدیدی در حوزه شهرسازی، معماری و زیباسازی شهرها نام برد که «هنر شهری یا خیابانی» نام گرفته است.
هنری که در ابتدا وجهای غیررسمی داشت و اکنون همان حلقه مفقوده «زیبایی و اثرگذاریهای نشاط انگیز» در نقاشیهای دیواری محلهها مطرح میشود و سالهاست در بسیاری از دانشگاههای جهان بهعنوان رشتهای مستقل مورد توجه دانشجویان قرار گرفته است. بنابراین، رنگها و طرحها به وجود آورنده هنر شهری هستند که به اذعان معماران و طراحان شهرساز در گذر زمان به گنجینهای غنی از میراث هویتی ـ بصری محلهها تبدیل شدهاند. اکنون که فرهنگ هنر شهری در محلههای پایتخت به مدد توجه مدیران شهری و با پشتوانه علمی و تخصصی، جای باز کرده است، باید قدرت آن را در همگونسازی فرهنگی و بازآفرینی فضاهای عمومی به نظاره نشست. امید است که با افزایش کوچههای «دوستیها» و «رنگیها» در کنار دیوارنگاریها در نهمین تکه از پازل پایتخت، کیفیت فضایی منطقه ارتقا یابد.
نظر شما